کد مطلب:3850 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:416

پیمان برادری میان مهاجر و انصار
در ماه هشتم از سال اول هجری، رسولخدا صلی الله علیه و آله وسلم میان انصار و مهاجران علقه و پیمان برادری برقرار فرمود، علی بن ابیطالب علیه السلام را نیز به برادری خود برگزید [1] گویند: این كار برای آن بود كه مهاجران با اهل مدینه بیشتر مأنوس شوند و احساس وحشت و غربت نكنند، ابن اسحاق فرموده: حضرت به مهاجران وانصار فرمود: دو نفر دو نفر برادر شوید، آنگاه دست علی بن ابیطالب را گرفت و فرمود: این نیز برادر من است بنابراین رسول خدا و علی بن ابیطالب دو برادر بودند، هكذا حمزة بن عبدالمطلب و زیدبن حارثه و.... [2] .

همچنین در بحار فرموده: آن حضرت در این سال (اول هجرت) میان مهاجرین و انصار پیمان برادری بست وآن بر حق و مساعدت و وراث یكدیگر بودن، استوار بود، همه شان نود (90) نفر بودند، چهل و پنج نفر از مهاجرین و چهل و پنج نفر از انصار، به قولی از هر طرف صد و پنجاه نفر بودند. [3] .

به هر حال این جریان باعث شدكه عربهای عدنانی (اهل مكه) با عربهای قحطانی (اهل مدینه) چنان با هم متحد و متفق گردند، كه احتمال هرگونه درگیری و اختلاف درآینده از بین برود و این تصمیم بسیار عاقلانه و مدبرانه بود كه آن حضرت انجام داد، این جریان را با دو مطلب به پایان می بریم:

اول اینكه: رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در این واقعه علی بن ابیطالب علیه السلام را برادر خود كرد وآن یكی از مناقب بزرگ امیرالمؤ منین می باشد، ابن شهر آشوب فرموده: آخی رسول الله صلی الله علیه و آله بین اصحابه فجاء علی تدمع عیناه فقال: یا رسول الله آخیت بین اصحابك و لم تواخ بینی و بین احد فقال النبی صلی الله علیه و آله وسلم: انت اخی فی الدنیا و الاخرة [4] .

دوم اینكه: شرایط پیمان برادری سه چیز بود: هر دو در راه حق و دفاع از آن پایداری كنند، یكدیگر رامواسات و كمك و یاری نمایند، بعد از مردن از یكدیگر ارث ببرند نه ارحامشان، مرحوم مجلسی فرموده: آخی بین المهاجرین و الانصار علی الحق و المواسات و یتوارثون بعد الممات [5] ولی جریان ارث بردن قبل از عملی شدن، توسط قرآن مجید نسخ گردید.

ایضا مرحوم مجلسی فرموده: پیش از آنكه به حكم توارث عمل شود آیه آخر سوره انفال و اولوا الارحام بعضهم اولی ببعض فی كتاب الله... [6] نازل گردید و آن را نسخ كرد، آن وقت هنوز كسی از مهاجرین از دنیا نرفته بود، زیرا اولین كسی كه از آنها از دنیا رفت عثمان بن مظعون بود و او بعد از جنگ بدر فوت كرد [7] .

مرحوم صدوق در فقیه پس از اشاره به جریان نسخ فرموده: اما حدیثی كه مخالفان نقل كرده اند كه چون غلام حمزه از دنیا رفت حضرت نصف دارایی او را به دختر حمزه ونصف دیگر را به موالی او داد، حدیثی منقطع است، آن را عبدالله بن شداد از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم نقل كرده و حدیث مرسلی است... صحیح كتاب خدا است نه این حدیث [8] علی هذا پیش از آن كه به تورات اخوت عمل شود آیه انفال آن را نسخ كرد و هركس به نسبت خود بازگشت.


[1] بحارالانوار ج 19، ص 122.

[2] سيره ابن هشام، ج 2 ص 150 چنان كه درگذشته گفتيم: متن سيره ابن هشام از ابن اسحاق است و او شيعه بود.

[3] بحارالانوار، ج 19 ص 130.

[4] مناقب، ج 2 ص 185.

[5] بحارالانوار، ج 19، ص 130.

[6] سوره انفال، آيه 75؛... وخويشاوندان نسبت به يكديگر (از ديگران) در كتاب خدا سزاوارترند.

[7] الصحيح من سيرة النبي، ج 3، ص 58، به نقل از بحارالانوار.

[8] من لايحضره الفقيه، ج 4، ص 304، باب ميراث ذوي الارحام مع الموالي.